Mabaa’diida Afarta ah ee Badbaadisa Aadanaha
“Aadmiga Manida Laga Khalqaye Madaxa Taagaaya”
Abdirahman Maxamed (Xiddig)
xiddig@gmail.com
Maajo 03 2013
Q. 3aad
Alle wuxuu inoo sheegay aadanaha oo dhan in ay baadi iyo khasaaro ku suganyahyihiin. Xaqiiqdu waxay tahay, haddii loo kuurgalo aadanaha, in la arkayo dhinac walba in uu khasaaro kaga suganyahay haddii ay noqoto: heer caqiido iyo heer caqli, heer maarayn iyo heer maamul, heer fakar iyo heer ficilba. Bal, haddaba fiiri, si aad u yaqiinsatid khabark Alle, sifooyinka aadanaha kuwooda xadgudbay qaar ka mid ah.
Waxaa ku jira aadanaha nin ku talaxtagay aduunyada oo aan garaneyn ujeedka loo abuuray. Maqsuud wuxuu ku yahay in uu seexdo oo uu soo kaco, ka dibna cuno oo uu cabo. Waxaa ku jira aadanaha mid intuu jahwareeray xitaa inkiraya jiritaanka Alle. Awooda Alle maba aqoonsanaba. Haddii la waaniyo oo runta loo sheego iyo haddii aan la waaninba waa iskugu mid. Wadada khaldan oo qaloocan ayuu ka doorbiday wadadii xaqa ahayd oo uu Alle inoo qeexay. Waxaa ka mid aadanaha mid ku doodaya in uu daanyeero ka soo farcamay. Waxaa caajis galiyay cilmigiisa gaaban. Waxaana ku adkaatay aragtidiisa in uu wayneeyo. Waxaa ku jira aadanaha kuwa dabka caabudaya diinna ka dhigtay. Dabka ayeeyba u haystaan balo iyo barwaaqo in uu sababo. Waxaa ku jira aadanaha kuwo caabudaya xoolaha sida lo’da oo kale. Iyagoo u haysta lo’du in ay arsaaqdo, aaranna u horseedo. Waxaa ku jira aadanaha kuwo ragoodii dumar iska dhigtay, dumarkoodiina rag iska dhigtay. Waxaa ku jira aadanaha kuwo xuquuqdii dadku ay lahaayeen, xayawaanka siiyay, xuquuqdii xayawaanku uu lahaana dadka siiyay. Waxaa xataa ku jira kuwa doonaya in ay sinji rogaan abuurka Alle oo jirkooda jeexjeexaya midabo kala jaan ahna ku xardhaya. Intaas iyo kuwo ka sii daranba waxaa laga helaa aadanaha.
Aadmiga manida laga khalqaye madaxa taagaaya,
Oo maxalka hooyadii sagaal Mowla ku illaashey,
Mugdigaana lagu quudiyaan maara loo helin e’,
Usagoo maxiin ehe muttuxan magacna aan heysan,
Inuu marinka Eebe u yasiray waaba moogyahay e’,
Nin mardaadiyoo shaarubada kor u maleegaabaa,
Inuu mowd dhadhamiyaye waa laga ma maarmaan e’,
God madow inaynu u qodnoon mara ku duuduubno,
Oon madaxa ciida u dhignaa Mowlaheey qoray e’,
Wax is moodde laakiinse waad mala habaawdaan e’,—- Abshir Bacadle AUN
Aadanaha xadgudubkaas sameeyay haddii uu xusuusin lahaa Aakhiro, oo uu isu xisaabin lahaa si xilkas ah, waxaa u soo bixi lahaa xaqiiqda waxa laga abuuray iyo sida ay xilkasnimo u yihiin, waxaana macquul ahaan lahaa xaalkooda in uu isbadalo. Alle isaga oo wacdi iyo waano ku saabsan abuurkooda u soo jeedinaya aadanaha wuxuu yidhi, “Ha fiiriyaan dadku waxa laga abuuray. Waxaa laga abuuray Biyo booda. Kana soo baxa Dhabarka iyo laabta dhexdood. Alle wuu awoodaa soo celintooda” (Daariq 5-7). Alle wuxuu ku manaystay dadka maskax nuurka u muujisa iyo jir quruxbadan oo ay ku xaragoodaan. Waxaa dadka la siiyay maamulka dunida loona adeejiyay noolaha noocyadiisa kala duwan.
Ugu dambayntii, haddii la xisaabsho tirade dadka dunida ku nool, waxaa la yidhaahdaa in ay yihiin 7 bilyan oo qof. Dadka Muslimiinta tiradoodana waxaa lugu qiyaasaa 1.6 bilyan. Waxay ka yihiin 23% dadka adduunka ku nool. Waxaa laga yaabaa dadka sida fiican diinta u fahansan in ay ka sii yaryihiin intaas. Alle wuxuu si tifatiran u tilmaamayaa xaalka aadanaha ku suganyahay kuna sugnaan doono.
F.G:
Qoraalkan waa qoraalkii saddexaad ee ku saabsanaa Mabaa’diida Afarta ah ee Aadanaha Badbaadisa. Qoraalado waxay ku salaysanyihiin casharo laga baran karo Suratul Asr.
Qoraaladan dulucdooda iyo danta laga leeyahay waxaa fahmi kara kaliya qofkii la socday qaybihii hore.
Labadii qoraal ee hore iyo qoraalkanba waxay hordhac u yahiin afarta Mabaa’di ee ku xusan Suratul Asr. Inshallaah qoraalka xiga qoraalkan wuxuu guda gali doonaa dulucda, ubucda iyo nuxurka ee uu ku socdo maqaalka. Sidaas iyo la socod wanaagsa
QEYBTA 1AAD HALKAAN KA AKHRISO
QEYBTII 2AAD HALKAAN KA AKHRISO
=================
QORAAGA AYEY U GAAR TAHAY QORAALKAAN LOOMAMA FASIRAN KARO TAN RAXANREEB.COM CIDII RABTA IN AY SI GAAR AH MAQAAL AMA FIKRAD U SOO DIRTO RAXANREEB WAXAA LOOGU SOO HAGAAJIN KARTAA ADMIN@RAXANREEB.COM
Use Facebook to Comment on this Post
