C. M. Geedi: siyaasi jebiyey gidaarki siyaasada beelaysan ee Soomaaliya.
Daahir Sheekh (Daahireeto)
daahireeto1@hotmail.com
Agoosto 12 2013
Waxaa maalmahan masraxa siyaasada Soomaaliya ka soo muuqday Ra’iisul wasaarahii ee Soomaaliya Cali Maxamed Geedi, sida muuqata wuxuu si weyn u dhaliilsan yahay siyaasada Dawlada Federalka Soomaaliya ee uu hogaamiyo Xasan Sheekh Maxamuud. Geedi oo muddooyinkii dambe ku sugnaa dalka Kenya ayaa u muuqday inuu fasax gaaban ka qaatay howlaha siyaasada Soomaaliya, balse marna dad badan daah kama saarayn inuu yahay siyaasi damac leh oo mar uun qoobka la soo gali doona jaandheerta siyaasada..dadka qaar ayaa filayey inuu ka qayb galo doorashadii 2011 ee lagu soo doortay Madaxweynaha hadda talada haya Xasan Sheekh Maxamud balse taasi ma dhicin.
Cali Maxamed Geedi si kedis ayuu siyaasada ugu soo biiray ka dib markii madaxweynihii hore C/laahi Yuusuf Axmed uu u xushay ra’iisul wasaare sannadkii 2004. Mr. Geedi xilligaas wuxuu muujiyey karti iyo firficooni siyaasadeed oo aan laga filayn shaqsi siyaasada ku cusub. Geedi wuxuu lagu doodi karaa inuu ahaa hogaamiye soo joogsi leh (charismatic leader) la yimid howlkarnimo (competence), codkar dadweynaha u gudbin kara fikirkiisa siyaasadeed, isla markaana aan ku shaqayn ajande beeleed, balse lama oga inuu hayo aragti siyaayadeed (vision) oo dal sida Soomaaliya u burburay lagu badbaadin karo. dhinaca kale waxaa lagu eedeeyaa in xukuumadiisa ay la degtay musuqmaasaq baahsan oo dadka qaar ku doodaan inuu isagu shaqsi ahaan ku lug lahaa, sidoo kale waxaa lagu tilmaamaa hogaamiye mayal adag ( radical) gaar ahaan marka ay timaado la macaamilka islaamiyiinta oo uusan ogalayn inuu la galo gorgortan. waxaa suurta gal ah in dadka qaar ku eedeeyaan in isaga iyo C/laahi Yusuf ay dalka soo geliyeen ciidamo Itoobiyaan oo dhibaato ka geystay wadanka, balse dadkii arintaas ku doodi jiray iyagii ayaa maanta ka xun in ciidamada Itoobiya ka baxaan Soomaaliya oo ku cadaadinaya in ay dalka sii joogaan (malaha awr kacsi ayey ka ahayd qaylodhaantii hore), waxaana muuqata in inta badan Soomaalidu xaqiiqsatay in ay u baahan yihiin gacan dibadeed oo asysan ku filayn amniga dalkooda.
Arinta ugu muhiimsan ayaa ah in Cali Maxamed Geedi u muuqdo inuu dareensan yahay in dalka Soomaaliya uusan sinaba u maamuli karin hogaamiye beeshiisa oo kaliya taageero ka haysta, balse siyaasiga doonaya inuu dalka hogaamiyaa u baahan yahay inuu taageero ka helo dhamaan ( ugu yaraan inta badan ) beelaha Soomaaliyeed iyo qaybaha iyo gobolada kaa duwan ee dalka -waa talo ka maqan hogaamiyayaasha hadda talada haya- . Khasab maaha inuusan Cali Maxamed Geedi aqoon qabyaalada oo ah habdhaqan qof kasta oo Soomaali ah lafaha kaga jira balse waxaa lagu doodi karaa inuu danta siyaasadeed ka hor mariyo midda qabiilka taasoo ah arin aysan siyaasiyiin badan oo Soomaali ahi ku dhiiran. ugu yaraan qabyaaladu wax ku qufalan ma aha (dogma) .dhinaca kale Geedi wuxuu u muuqda siyaasi fikir strategiyadeed leh (strategic thinking) oo garankara inaan Soomaaliya koox gaar ah ama beel gaar ahi sinaba xoog ugu muquunin karin, isla markaasna fahamsan isu dheelitirka awooda (balance of power) ee gobolka Geeska Africa, arintaas oo ku riixaysa inuu xiriir wanaagsan la yeesho Itoobiya iyo Kenya oo ah labada awoodeed oo hadda gobolka ka jira (regional powers)
Haddii Cali Maxamed Geedi aysan ku dhici doonin Isbedel fikir oo qoto dheer, sooyaalkiisa siyaasadeed wuxuu ina tusaya inuu yahay hogaamiye jebin kara gidaarka siyaasada qabyaaladaysan ee Soomaaliya. waxaana markhaati fur u ah arimaha soo socda::1. xilligii uu ra’iisul waraaraha ahaa wuxuu kala doortay Maxamed Cumar Xabeeb ( Maxamed Dheere) oo sabab u ahaa inuu ra’iisul wasaare noqdo iyo dawladii C/laahi Yuusuf hogaaminayey oo uu ka tirsanaa oo khilaaf soo kala dhexgalay isagoo doortay inuu raaco go’aankii dawladu kaga guurtay Jowhar. 2. wuxuu si aan laablaabsho lahayn u fuliyey siyaasadii amni ee dawladii KMG ahayd isagoo garwadeen ka ahaa la dagaalankii kooxdii maxkamdaha iyo al shabaab ee dawlada dagaalka kula jiray 3. hadda wuxuu si cad u taageeray dhismaha dawlada goboleedka Jubbaland oo dawlada federalku ku tilmaantay mid aan loo dhamayn , basle Cali Maxamed Geedi uu arintaas beeniyey.
Arin kale oo Cali Maxamed Geedi ku riixaysa inuu siyaasadiisa ka fogeeyo mid beelaysan ayaa ah inuusan taageero badan ku lahayn gobolada Islaamiyiintu saamaynta badan ku leeyihiin sida Muqdisho iyo iyadoo dad badan oo reer Muqdisho ahi u arkaan in uu qayb ka ahaa tacadiyadii halkaas dhacay xilligii uu ra’iisul wasaaraha ahaa tasoo Geedi khasab kaga dhegaysa inuu siyaasadiisa dalka oo dhan taageero uga raadiyo si uu u dheeli tiro mucaaradada kaga imaan karta Muqdisho.( waa strategiyad uu adeegsan jiray madaxweynihii ugu horeeyey ee Soomaaliya Aadan Cabdule Cismaan)
Muddadii uu xilka hayey Cali Maxamed Geedi wuxuu ahaa ra’iisul wasaare awood badan isagoo weliba ka hoos shaqaynayey madaxweyne awood badan (strongman) C/laahi Yuusuf Axmed oo markii dambe khilaaf adagi soo kala dhexgalay. waxaa lagu doodi karaa go’aankii C/laahi Yuusuf xilka kaga qaaday Geedi wuxuu ahaa mid ka mid ah go’aamadii ugu xumaa taariikhiisa siysaadeed oo qaato, iyadoo marka lagu kabo xulashii Nuur Cade sabab looga dhigi karo ka fariisigii Yusuf ee siyaasada, waxaana xusid mudan in qaar badan oo ka mid ah la taliyayaashi gaarka ahaa ee C/laahi Yusuf (inner circle) ay kula taliyeen inuusan xilka ka qaadin Geedi balse C/laahi Yusuf uusan dheg jalaq u siin.taladaas. la taliyayaashaas qaarkood Geedi kama dambayn oo waa ka tageen xukuumada.Yusuf. dhiniciisa Cali Maxamed Geedi inkastoo hadalo ka tageen xilligaas haddana si nabada ah ayuu xilka uga degay.
Soomaalidu waxay ku maahmaadaa fuley xantiisa ma mooga, Haddii Geedi uu iska soo kabo dhaliilaha loo jeediyo gaar ahaan arinta la xiriirta musuqmaasaqa, waxaa hubaal ah inuu noqon doona midka ugu fiican siyaasiyiinta wax-ma -tarayaasha ee hadda horboodaya siyaasada Soomaaliya ( the best of bads) iyadoo haddii uu ka dhabeeyo siyaasadiisa aan beelaysnayn lagu xasuusan doono siyaasigii jebiyey gidaarka siyaasada qabyaaladaysan ee Soomaaliya sidii kacdoonkii dimoqraadiyad doon Bariga Yurub u jabiyey gidaarki Berlin.
WQ; Daahir Sheekh (Daahireeto)
=============================
QORAAGA AYEY U GAAR TAHAY QORAALKAAN LOOMAMA FASIRAN KARO TAN RAXANREEB.COM CIDII RABTA IN AY SI GAAR AH MAQAAL AMA FIKRAD U SOO DIRTO RAXANREEB WAXAA LOOGU SOO HAGAAJIN KARTAA ADMIN@RAXANREEB.COM
Use Facebook to Comment on this Post
