Ciiddeena…
Axmed-yaasiin Max’ed Sooyaan
alle_yaqaan99@yahoo.co.uk
Agoosto 08 2013
Yaa?.. ina la Soomaan baa ciidda loo dareemayaa laakiin magaalo la mushaaxo iyo qoysas isu yimaada adagtahay, caruurtii yaryarayd ee maalinta ciidda ah soo wareegi jiray xaafadaha goormaa u dmabaysay…. Waxaa soo haray Tarzan oo intaas digaya qof walbana cabsi gelinaya, waxaa soo haray madax-weyne Xasan SHiikh oo Kampala u tegay in la yiraahdo adiga iyo dowladdaad Ciidda waxaad ku tukataan dekedda magaalada Kismaayo ama gigadeeda diyaaradaha… madax-weynuhu wuxuu ku baaqay in la joojiyay oo aan laysku mashquulin hadallada Kismaayo laakiin isagu wuxuu gaarsiiyay heer loogaga hadlo golaha ammaanka!
Ciid wanaagsan! Magaalada Marka! Baar Banana Doora! Muufo baraawadii iyo shidnigii qumbaha laga sameeyay… magaaladii shanqarta yarayd, Marka Cadeey Mininkii Aw-cusmaan, Masaakiin koris, maanta waxay dowladda ku fasaxday Gen. Indho Cadde, takbiirta ciidda si fiican buu u yaqaan laakiin maanta waa General amar qaba, odayaashii dhaqanka iyo dadkii degaanka markay codsadeen madax-weyne Xasan Shiikh wuxuu isu ekeysiiyay sidii qof aan maqlayn codkooda, wuxuuna u diray Cabdi-Kariim iyo Fiqi oo uu ogyahay meel kasta oo uu u diro inaysan waligood wanaag ka keenin!
Barlamanka inay Ciid tahay iyo inkale malaha kama war hayo, laakiin wuxuu sugayaa in madaxtooyada looga soo sheego “CIID WANAAGSAN!” annagana iygaan ka sugaynaa inay madaxtooyada u sheegaan inaan deegaanka lagu qasbi karin maamul aysan raal ka ahayn waana waxa hadda ka taagan magaalada Marka…dagaalladii dhawaan ka dhacay magaaldaaas waxay ahaayeen kuwo la sugayay, waayo dadka deegaanka mar, labo, iyo seddex, muddo ayeey dowladda weydiisanayeen in maamulka dusha looga keenay laga dhaafo madax-weynahana uusan waxba ka soo qaadin cabashiiyinkaas dadka gobolka SHabeelaha-hoose.
Xamar!SHhineema Benaadir oo saf loogu jiro!….agagaarkii Ceel-gaabta oo gaari gacmeed lagu wareejinayo SHarbeed la soo qasay, “Aw-guul” lagu hayo, ciyaal yar oo koox-koox u socda oo wada qaba dhar cusub, wata buufimo iyo nacnac qori, xaafado siu gooshaya oo qaraabo iyo deris ciidda laysugu hambalyeeynayo…midabkii ay lahaayeen maalmihii ciidda ee Soomaaliya…..wax buuran yaan la haysan hadana laakin waxay ahaan jirtay maalin la wada farxsanyahay, gurigii la tagaaba waxaa caado ahaan badankood lagu soo dhoweynayay martida ciidda Qaxwo-xaraar (Qaxwo aan sokor lahayn) Xalwo, buskud guryaha lagu sameeyay!..
Xalay magaalada Gaalkacyo qarax bomb oo ka dhacay waxaa ku dhintay Alle ha u naxariistee qof haween ah! Ciideena ! Al-shabaab waa tuhun soo taagan kii agtaada soo maraaba waxaad is leedahay amuu isku kaa qarxiyaa?! Waxba kama aadan samayn, xataa isma taqaanaan waa ciid laakiin hambalyada ciidda waa Is-Qarxin!…laakiin hambalyada ra’iisal wazaaraha, Cabdi SHir-doon ee munaasabadda ciidda maxay macnoo samaynaysaa, maxaa yeelay shaqadii xafiiskiisa waxay ku soo ururtay Hambalyo iyo Tacsi!
Geedka Baarka ah ee ay caanka ku tahay magaalada Beled-Weyne (Allaah-weynee) marka ay dabaysha ruxdo shanqartiisa qofka hurdaa ku qabanaysa, laakiin waxaa taas ka muhiimsan ilmaha yar-yar faa’idada ay ku qabaan, dabaysha markay ruxdo oo mirihiisa waa Qoonahee uu soo daato?!.. yaa! Qoone! Ciyaalku mar waa jeebtaan, mar waa tumaan oo inta biyo ku qooyaan ayeey rudaan…Macaankiisana?!
Magaalada Beled-Weyne sida la xaqiijinayo waa Il iska fiirinaysa Isha Kale ciidamo Djiboutiyaan ah oo AMISOM ah, hadda ma aha inay Soomaali yihiin marka lagu saleeyo fekirka madax-weyne Ismaaciil Cumar Geelle iyagana waa joogaan! Laakiin dadka deegaannadaas ilaa iyo hadda waxay tuhunsanyihiin madax-weyne Xasan SHiikh inuu dusha uga keenay maamul uu taladiisa lahaa waziirka arrimaha gudaha Cabdi-Kariim iyagoo aad ugu xun dhowr jeer bay madax-weyne Xasan SHiikh u soo gudbiyeen cabashadooda, hasa yeeshee marna wax jawaab ah ma siin.. waxayna siyaasiyiinta qaarkood ee ka soo jeeda gobolka Hiiraan aaminsanyihiin in askarta Djibouti ay si shakhsi ah halkaas ugu joogaan fulinta siyaasadda madax-weyne oo amarkaas ay dowladooda ka haystaan!…. muxuu sugayaa madax-weyne Xasan, ma wuxuu sugayaa ilaa sida SHabeelaha-Hoose laysku laayo hadhowna uu beelaha Muqdisho shir ugu qabto sida hadaba uu arrintii Marka!….
Ciid-Wanaagsan! Waxaan is-weydiinayay gobollada Puntland iyo Somaliland dadka uu madax-weynuhu ugu hambalyeeyay ciida ma ku jiraan?! Waa laga yaabaa Somaaliland laakiin Puntland xiriirkii bay ka goosatay oo waa dhici kartaa inaysan ku jirin baan ku hamiyay! Hadana waxaa is iri waa siyaasiyoo maxaa ka macna Hambalyo maalin kasta boqol bay diraanee! Waxaa ku filan oo keliya inuu yiraahdo “Ciid-Mubaarak”.
Waxaan la yaabanaa ahmbalyadii ciidal Fidriga ee Madax-weyne Xasan SHiikh marka uu ka garaabayay dhibaatada ay soo mareen dadka Soomaaliyeed qaarkood iyo gocoshada xanuunka dhibaatadii loo geystay, laakiin hadana waxaa ii soo baxday inaysan ka badnayn beer-laxawsigii gaarka uga dhexeeyay Somaliland iyo Madax-weynaha, sabatuna waxay tahay wali run lagama sheegin dhibaatada dadka Soomaaliyeed qaarkood loo geystay xilligii dowladdii askarta iyo intuu hadda burburka dhacay laakiin waxaad moodaa in siyaasiyiin aan badnayn oo dano gaara wata ay qeexitaan jeebkooda ah u sameeyeen….
Midda kale, waxaa soo baxaya oo waliba aad isu soo taraya inay dowladda federal-ka gacan weyn ku lahayd xiisadihii bishii la soo dhaafay Puntland ka dhacay, lacago bandanna ay mucaaradka siisay xilli ay arrimaha Puntland marayeen meel aad xasaasi u ah isla markaasna u nuglayd in la kala daadsho, walina wax jawaab ah kama bixin dowladda wararkaas!
Waa Ciideena maanta! Baydhabo Jinnaay! Magaaladii qaboobayd!….Bakaarihii! Moordi iyo Geleey!.. maanta sidii ma aha! Roobku kama kici jirin, Masago Caddeey iyo Masaggo Gaduud (Cilmi-Jaamac, sida Woqooyiga laga yiraahdo) ….Ishii qulqulqysay iyo Gerbidii!….Waxaa la geeyay Hoosow, waa yaab! Jawaari xilkiisii iyo shaqadiisii wuxuu ku gatay isagoo diidan nidaamka federal-ka inuu guddoomiyahaas gobolka Bay isaga uga wakiil noqdo, maanta siyaasiyiintii kale ee gobolka u dhashay badankod waxay ku ciidayaan dibadaha dalka mana hadlaan iyago taas ku badbaadinaya taageerayaashooda gudaha ku jira….
Jubbaland… madax-weynaha uma hambalyeeyn, laakiin wuxuu jeclaan lahaa in dekedda iyo hgigada diyaardaha lacagaha ka soo baxaya uu gacanta isaga ku hayo, hasa yeeshee intaan taas laysla gaarin madax-weynaha iyo waziirkiisa maaliyadda meel ha ku sheegee lacagaha eedeeyay in khasnadda dowladda lagala baxay isla markaasna ay shaksiyaad jeebabkooda gashay! …way fiicnaan lahayd in sida Maro-Ku-DHegga ah ee arrinta Jubland uu u abbaaray madax-weyne Xasan ka laabto, waayo sida muuqata ama madax-weynaha ka muuqata marka Jubbaland arrinteeda laga hadlayo waxaa ka muuqanaya danokhaldan inuu madax-weynaha ka leeyahay Jubboland isla markaasna uusan afka ku dhufan karin!…..aan ku wada ciidno Caafimaadsan! Sida uu madax-weynaha hadda wax ku wado waa dib u soo nooleyntii Jabhadaha, shaki la’aanna intii uu xafiiska yimid dalkii waa uu kala fogeeyay!…”Ciid Mubaarak”
Axmed-yaasiin Max’ed Sooyaan
alle_yaqaan99@yahoo.co.uk
=======
QORAAGA AYEY U GAAR TAHAY QORAALKAAN LOOMAMA FASIRAN KARO TAN RAXANREEB.COM CIDII RABTA IN AY SI GAAR AH MAQAAL AMA FIKRAD U SOO DIRTO RAXANREEB WAXAA LOOGU SOO HAGAAJIN KARTAA ADMIN@RAXANREEB.COM