(qaybtii sadexaad)
Habka ugu haboon ee doorashada lamaanahaaga
Sh. Axmed Dheeli
awdheeli2000@yahoo.com
Juunyo 14 2013
Ha fududaysan doorashada
Soomaalidu waxay tiraahdaa ninku markuu guurdoon yahay wuxuu la mid yahay sidii nin mugdi kuu xaabaysanaya (qoryo guranaya waqti habeena), ninkaas habeenimada qoryaha guranaya iftiinkana aan haysan makala saari karo qoriga wanaagsan iyo ka xun waxaana dhici kara inuu naftiisa khatar galiyo oo abeeso qori moodo oo qaato kadibna ay qaniinto, hadaba saasoo kale ayuu noqonayaa ninka guurdoonka ah. waxay kaloo Soomaalidu tiraahdaa guur waa god gacanta geli godkaas oo wax ku jira aadan ogeyn laga yaabee inaad wax fiican ka heshid amaba bahal kaa qaniino.
Waxaa dhibaatada sii badinaya dhallinta in badan xiligaas ma xaqiijin karaan sifaha xunxun ee gabadhu leedahay maxaa yeelay gabadha iyo ehelkeeduba waxay ku dadaalayaan inay muujiyaan dhinaca fiican ee gabadha. Halka wiilkuna uu u hawoonayo cidkastoo hagoogan amaba wuxuu ku qancayaa muuqaalka kore ee gabadha kaliya.
Qaarkood waxay isku qanciyaan gabadha shukaanso oo la soco mudo dheer si aad u ogaato xaalkeeda saxna maahan arintaas maxaa yeelay gabadhu way ka digtoon tahay in la helo ceebteeda, khataro akhlaaqeed iyo kuwo kaleba waa imaan karaan wada socodka dheer.
Waxyaalaha qaldan waxaa kamida in la abuuro jacayl indho la,aan ah xiliga shukaansiga kaasoo labada qofba ka indha tira in ay wax iska hubiyaan kadibna markii reerka la dhiso ayaa ceebihii soo baxaan waana la kala boodaa , waqtiga ugu haboon ee ay tahay in la abuuro jacaylka waa xiliga labada qof qoys dhistaan oo waliba qof kasta xaqiiqsado wanaaga qofka kale.
Samayso qorshe cad.
Marka aad hawshaan gudo galayso samayso qorshe cad oo ku saabsan tilmaamaha marwada aad doonayso adoo ka qiyaas qaadanaya halka adiga aad ka taagan tahay bulshada waxna ku dhisaya aragtida ay gabdhuhu ka qabi karaan ninka adigoo kala ah tusaale ahaan adigoo laga yaabo inay kaa kala dhiman yihiin tilmaamaha ninka gabadhuhu wada rabaan shardi ha ka dhigan tilmaamaha gabadha gabdhaha ugu saraysa ee wax ka tanaasul hana iska hoos marin halka lagaa eegayo.maxaa yeelay shinbirba shinbirkiisa ayuu la duulaa.
Mida kale intaadan gabadha sheeko la furin u sahan tag inay leedahay tilmaamaha kuugu muhiimsan adiga oo kaashanaya cid walba ood xog ka heli karto.
Hadiiba ay dhacdo in tilmaamahaagii qaar aad kawaydo markaad sheekada furataan kadib ama markii horeba macluumaad qaldan lagu siiyey si xirfadaysan uga siibo adoon dhaawicin qalbiga gabadha.
Latashi badan samee
La tashigu waa dariiqa ugu wanaagsan ee lagu xulan karo marwada wanaagsan soomaaliduna waxay tiraahdaa (( waxaad qarsataa waa ku qarsadaan)). Hadaba yaa lagala tashanayaa? waa muhiim arrintaani maxaa yeelay waxaa dhici karta qofka kula talinayaa inuu muraad kale leeyahay waxaan xusuustaa ninbaa gabar damcay inuu guursado laakiin waxaa caqabad ku noqotay in gabadhii gabadhaas ka waynayd ay joogto si uu isaga hor wareejiyo ayuu gabadhii nin aad ugu qalqaaliyey ilaa uu ku guulaystay arinkii. Waxaa kaloo jiray in haweeney wiil ay qaraabo la ahayd oo guurdoon ahaa ay ku qalqaalisay gabar ayadoo gabadhiina culays wayn saartay oo qofba qofka kale uga dhigtay kii aduunka ugu sareeyey dadaal badana way ku bixisay ilaa ay is guursadeen laakiin gadaal waxaa ka cadaatay in haweentaas ay muraad kale lahayd oo ay maqashay ninkeeda oo hadal haya inuu doono gabadhaas saasna ay isku dhaafisay. Sidaa awgeed talooyinkaan qaado si aad talobixin wanaagsan u hesho:-
• Haku kaaftoomin hal qof taladiisa ee dhinacyo badan warayso.
• Qofka aad la tashanayso waa inuu yahay akhyaar sirta xajin kara adigana aan ku lugoonayn oo daacad kuu ah.
• Macalimiinta iyo ardada iyo dadka ay wada shaqeeyaan waa muhiim laakiin arimaha ma wada ogaan karaan sidaa awgeed waxaa kaloo muhiima dadka xogta ka haya habdhaqanka guriga.
• Dumarku way uga firfircoon yihiin ragga hawshaan sidaa awgeed taladoodu waa muhiim hadii dhagar laga nabad galo.
• Darisku waa xubinta ugu firfircoon ee gabadhaas ka warhaysa soomaaliduna waxay dhahdaa ((dariskaagu waa ilaalo aan laguu dirsan)).
• Xogta sadex qof iyo ka badan isku waafaqaan waa lagu kalsoonaan karaa.
• Haku gaabsan dhalinyarada kaliya inaad la tashato ee dadka waaweyn oo wax qaymayn kara taladoodu waa muhiim. dhallinyarada khatar baaba ka imaan karta oo way ku sii dhumin karaan! Marmarka qaarkood.
• Dadka lala tashanayo waa inay ahaadaan dad khibrad arimaha guurka u leh sidoo kale aqoon iyo ammaano leh, sida culimada, dhakhaatiirta cilmunafsiga , marwooyinka waa weyn IWM.
Gabadha iska arag
Nabigu NNKH wuxuu ku booriyey nin saxaabada RC kamida inuu iska arko gabadha wuxuuna sheegay inay keenayso in labada qof isku raagaan .
Qaab soo jiidashada iyo quruxda waa lagu kala aragti duwan yahay waxaa laga yaabaa dadkii kuusoo ilaaleeyey inay la qurxoon tahay adna quruxdaasi kuu muuqan waydo ama aysan ku cajabin.
Waxaa sii haboon inaad aragto haday kuu fududaato intiinaan heshiin oo wada hadalku socdo kana fogow inaad gabadha u muujiso inaad ku nacday muuqaalkeeda si aadan dareen ahaan ama qalbigeeda u dhaawicin.
Ayadoo ku og iyo ayadoo aan kaa warqabin labadaba waad arki kartaa hadii qasadku yahay guur.
Lasoco qaybaha danbe
Sh. Axmed Dheeli
==============================
QORAAGA AYEY U GAAR TAHAY QORAALKAAN LOOMAMA FASIRAN KARO TAN RAXANREEB.COM CIDII RABTA IN AY SI GAAR AH MAQAAL AMA FIKRAD U SOO DIRTO RAXANREEB WAXAA LOOGU SOO HAGAAJIN KARTAA ADMIN@RAXANREEB.COM
Use Facebook to Comment on this Post
